Gırtlak Kanseri Nedir?

Gırtlak kanseri, gırtlak olarak bilinen bölgede gelişen ve çoğunlukla skuamöz hücrelerden kaynaklanan bir kanser türüdür. Gırtlak, ses tellerinin bulunduğu bir yapıdır ve nefes alıp verme ile ses üretiminde önemli rol oynar. Kanserin gırtlak bölgesinde hangi bölgede başladığına bağlı olarak çeşitli alt türleri vardır:

• Supraglottik Kanserler: Gırtlağın üst bölgesini etkiler.
• Glottik Kanserler: Ses tellerinde oluşur ve en sık görülen gırtlak kanseri türüdür.
• Subglottik Kanserler: Gırtlağın alt bölgesini etkiler.

Risk Faktörleri

Gırtlak kanserinde risk faktörleri çoğunlukla yaşam tarzı ve çevresel etkenlere dayanır:

• Sigara ve Alkol Kullanımı: Gırtlak kanserinin en büyük risk faktörlerinden biridir.
• HPV Enfeksiyonu: İnsan papilloma virüsü (HPV), gırtlak kanseri riskini artırabilir.
• Çevresel Faktörler: Kimyasal maddeler ve asbest gibi zararlı maddelere maruz kalmak riski artırır.

Belirtiler

Gırtlak kanserinin belirtileri genellikle erken evrede ortaya çıkar ve ses tellerini etkilediği için ses değişiklikleri başlıca belirtidir. Diğer yaygın belirtiler şunlardır:

• Ses kısıklığı ve ses değişiklikleri
• Yutma güçlüğü
• Kulak ağrısı
• Boğaz ağrısı veya sürekli boğazda doluluk hissi
• Nefes darlığı
• Boyunda şişlik veya kitle
• Ağızdan tükürmekle kan gelmesi

Bu belirtiler kalıcı hale gelirse, vakit kaybetmeden bir doktora başvurulması önemlidir.

Tanı Yöntemleri

Gırtlak kanserinde erken tanı, tedavinin başarısı için kritik öneme sahiptir. Başlıca tanı yöntemleri şunlardır:

• Fiziksel Muayene: Boğaz ve boyun bölgesi incelenir, kitle veya şişlikler kontrol edilir.
• Laringoskopi: Gırtlak ve ses telleri doğrudan görüntülenir; eğer anormal bir yapı gözlenirse biyopsi yapılabilir.
• Görüntüleme Yöntemleri:
  • BT Tarama ve MRI: Kanserin yayılımını değerlendirmek için kullanılır.
  • PET Taraması: Kanserin vücutta başka bölgelere yayılıp yayılmadığını anlamak için yapılır.
• Biyopsi: Kesin tanı için alınan örnek, mikroskobik incelemeye gönderilir.

Tedavi Seçenekleri

Gırtlak kanserinde tedavi planı, kanserin türüne, evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve kanserin yayılım durumuna göre belirlenir. Temel tedavi seçenekleri aşağıda sıralanmıştır:

1. Cerrahi Yöntemler

Cerrahi, genellikle erken evre gırtlak kanserlerinde kullanılır ve tümörün çıkarılmasını sağlar. Cerrahi yöntemler şunlardır:

• Laringektomi:
  • Parsiyel Larenjektomi: Gırtlağın bir kısmı çıkarılır, böylece hasta sesini koruyabilir.
  • Total Larenjektomi: Gırtlağın tamamen çıkarılmasıdır ve bu durumda hastanın sesini koruması mümkün olmayabilir. Ses, operasyon sonrası protez, konuşma terapisi ve çeşitli cihazlarla tekrar sağlanır. 
• Endoskopik Lazer ile Rezeksiyon: Minimal invaziv yöntemlerden biridir ve kanserli dokunun endoskopik olarak, dışarıdan herhangi bir kesi olmadan lazer ile çıkarılmasını sağlar.

2. Radyoterapi

Radyoterapi, yüksek enerjili ışınlar kullanılarak kanser hücrelerini yok eder. Erken evre kanserlerde tek başına kullanılabilirken, ileri evrelerde cerrahi veya kemoterapi ile birlikte uygulanır. 

3. Kemoterapi

Kemoterapi, tümör hücrelerini yok eden ilaçlar kullanılarak yapılır ve genellikle ileri evre gırtlak kanserlerinde radyoterapi ile kombine edilir. 

Önleme

Gırtlak kanseri riskini azaltmak için alınabilecek bazı önlemler:

• Sigara ve Alkol Kullanımını Bırakmak: Tütün ve alkol tüketiminin bırakılması riski önemli ölçüde azaltır.
• HPV Aşısı: HPV ile ilişkili kanser riskini azaltmak için özellikle gençler arasında HPV aşısının yapılması önerilir.
• Düzenli Sağlık Kontrolleri: Erken tanı için düzenli KBB kontrolleri yapılması önemlidir.

Erken Tanının Önemi

Gırtlak kanseri belirtileri erken dönemde tespit edildiğinde tedaviye yanıt oranı yüksektir. Ses kısıklığı, yutma güçlüğü, boğaz ağrısı gibi belirtiler sürekli hale gelirse, hastaların mutlaka bir KBB uzmanına başvurması gerekmektedir.

Sonuç olarak, gırtlak kanseri erken dönemde tespit edilirse tedavi edilebilir bir kanser türüdür. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi, radyoterapi, kemoterapi gibi yöntemler yer alır. Her bir tedavi türü, hastanın ihtiyaçlarına göre uyarlanabilir ve multidisipliner bir yaklaşımla yapılır.